بررسی رابطه بین محافظه کاری مشروط و اقلام تعهدی اختیاری در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده محافظه کاری در حسابداری به عنوان عدم تقارن زمانی در شناسایی اخبار خوب در مقابل اخبار بد، در صورت های مالی تفسیر شده است. در این تفسیر از محافظه کاری، سود حسابداری اخبار بد را سریع تر از اخبار خوب منعکس می کند. از طرف دیگر، حسابداری تعهدی حق انتخاب قابل توجهی به مدیران در تعیین سود در دوره های زمانی متفاوت اعطا می کند و مدیران را با گزینه های متفاوتی در مورد زمان شناسایی سودها و زیان های عملیاتی روبه رو می سازد. در این تحقیق، اطلاعات با روش کتابخانه ای و به صورت پس رویدادی (استفاده از اطلاعات تاریخی) جمع آوری می شود. هدف اصلی این تحقیق این است که بتواند اطلاعاتی را در زمینه تأثیر محافظه کاری مشروط بر اقلام تعهدی اختیاری، برای استفاده مدیران و سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران ، جهت اتخاذ تصمیم های معقول و منطقی فراهم نماید. تمرکز این تحقیق، بر تأثیر محافظه کاری مشروط بر اقلام تعهدی اختیاری است. در این تحقیق، در مرحله اول برای اندازه گیری اقلام تعهدی اختیاری و غیراختیاری از مدل جونز (1991) و مدل کاسزنیک (1999) استفاده می شود. سپس تأثیر محافظه کاری بر روی اقلام تعهدی اختیاری و غیراختیاری و جریان های نقدی با استفاده از دو مدل باسو (1997) و بال و شیواکومار (2005)، ارزیابی می شود. در نهایت، کل نمونه بر اساس بدهی های بلندمدت به چهار دسته تقسیم می شود تا تأثیر بدهی ها را بر محافظه کاری مشروط بررسی نماییم. تحقیق حاضر با استفاده از نمونه ای صد تایی از شرکت-های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، رابطه بین محافظه کاری مشروط و اقلام تعهدی و جریان های نقدی را در طی سال های 1379 تا 1388 مورد بررسی قرار می دهد. در این تحقیق از روش های آماری رگرسیون چند متغیره، آزمون ناپارامتری کروسکال والیس، آزمون ناپارامتری من- ویتنی و آزمون والد، برای بررسی فرضیه ها استفاده شده است و سطح خطای آماری برای رد یا قبول فرضیه ها 5 درصد می باشد. همچنین، آزمون های آماری با استفاده از نرم افزار spss انجام شده است. شواهد حاصل از این تحقیق حکایت از این دارد که محافظه کاری مشروط منعکس در درآمد، عمدتاً روی اقلام تعهدی اختیاری تأثیرگذار می باشد. و بررسی تأثیر بدهی ها بر محافظه کاری مشروط نشان می دهد که شرکت های با بدهی بالاتر ، محافظه کاری مشروط بیشتری با توجه به اقلام تعهدی اختیاری نشان می دهند. در مجموع، نتایج تحقیق نشان می دهد که مدیران در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، از اختیار خود بر اقلام تعهدی برای شناسایی سریع تر اخبار بد به نسبت اخبار خوب استفاده می کنند به بیان دیگر در گزارش اطلاعات مالی از محافظه کاری حسابداری استفاده می کنند.